Friday, November 27, 2020

Baaxadda Al-Ustaad Shabaab !

Machadka Daraasaadka Ee Badbado Consultant Bureau -----------
Muqdisho (Badbado Online) – Kooxda Al-Shabaab ayaa inta badan canshuuro iyo lacago baad ah ka qaada ganacsatada Soomaaliyeed ee Muqdisho iyo gobollada kale ee dalka, iyo weliba shaqsiyaad ka tirsan dowladda, sida ay dhawaan daboolka ka qaaday warbixin cusub oo la shaaciyey. Warbixintaasi oo dhawaan uu daabacay Machadka Daraasaadka ee Badbado Online ee fadhiggiisu yahay magaalada Muqdisho, ayaa lagaga hadlay qaabka ay Al-Shabaab usoo ururiso canshuuraha ay qaado, iyada oo adeegsaneysa Bankiyo kala duwan, ganacsato iyo shaqsiyaad kale. Waxa ugu horeyntii warbixintaasi lagu sheegay in Al-Shabaab ay hal lambar oo isku mid ah u isticmaasho la xiriirka ganacstada iyo shaqsiyaadka ay canshuurta ka rabto ee isku deegaanka ah, taasi oo fududeynaysa cabsi gelinta dadkaasi oo ka xaqiijin kara shaqsiyaadka ay qaraabada yihiin ee kooxdaasi ku jira. Canshuuraha ay kooxda Al-Shabaab ka qaado Muqdisho iyo gobollada dalka ayaa waxa loo soo aruuriyaa qaabab kala duwan, kuwaasi oo mararka qaar ku xiran xaddiga lacageed ee la uruuriyay, goobta ganacsigu ku yaal iyo meelaha ay gacanta ku hayaan dagaalyahanadaasi, sida lagu xusay warbixinta. Arrinta yaabka leh ee lagu sheegay warbixinta Badbado Online ayaa ah in saraakiisha u qaabilsan Shabaabka soo ururinta lacagahaasi ay mararka qaar si toos ah ugu tagaan meelaha iyo ganacstada laga rabo lacagta, isla markaana kasoo qaada lacag kaash ah, kuwaasi oo ka baxsan meelaha ay gacanta ku hayaan. Shabaabka ayaa badanaa waxa lacagaha canshuurta ku ridaan ama ku aruriyaan xisaabaad (akoono) bangi oo ku diiwaan-gashan shaqsiyaad ganacsi leh iyo kuwa aan laheyn balse damaanad buuxda ka haysta saraakiisha sare ee kooxdaasi. “Waxa jira xubno Al-Shabaab ah kuwaas oo iska dhiga in ay ganacsato yihiin isla markaana shaqadoodu tahay in ay fududeeyaan uruurinta iyo dhaqdhaqaaqa lacagta. Tusaale ahaan, qof ganacsade ah oo raba in uu lacago ka xawilo meelo ay Shabaab ka taliso ayaa lacagta u dhiiba xafiiska maaliyadda ee Shabaab, kaas oo isna u tilmaama ganacsade kale oo AS xiriir laleh kuna sugan dhulka dawladdu ka taliso, kaas oo ganacsadihii hore siiya lacagtiisii isaga oo kubixinaya lacag cashuur ah oo uu kasoo qaaday ganacsade kale” ayaa lagu yiri warbixinta Badbado Online Canshuurta ay kooxdu bishii aruuriso ayaa lagu sheegay marka la isku wada daro inay tahay ugu yaraan 15-milyan oo doollar, taasi oo ka dhigeysa in maleeshiyadaasi ay ganacsatada iyo dadka kaleba ka qaado canshuuro ka badan midda dowladda.

Doorashada Somalia federal republic xaggee U Socotaa ??

Mogadisho (Badbado Online) – Olalaha doorashada Soomaaliya ee 2020/2021-ka ayaa si weyn uga socdo wadamada dariska la ah Soomaaliya, waxaana la sheegayaa in dowladaha qaar ay lacag kubixinayaan sidii ay usoo saari lahaayeen siyaasiin ay ku aragti yihiin si ay berri uga helaan danahooda gaarka ah. Siyaasiinta ayaa ololahooda doorashada ka wada dalalka Qatar, Turkiga, Imaaraadka iyo Kenya, waxaana dhowr jeer safaro ku kala tagay siyaasiin badan halka qaarkoodna ay Soomaaliya usoo dirsadeen wakiilo la kulama madaxda Qaranka. Wadamada Imaaraadka Carabta iyo Kenya ayaa damacsan in Villa Somalia doorasho uga saaraan Madaxweyne Farmaajo islamarkaana ay halkaas geeyaan siyaasiin ku aragti ah maadaama uu Farmaajo dagaal siyaasadeed weyn uu la galay dowladahaan, halka dowladaha Qatar iyo Turkiga ay dhankooda lacag malaayiin doolar ah Soomaaliya gelinayaan si ay Farmaajo ugu sii hayaan ama qof kale u keenaan, haddii aysan qorshahooda koowaad ku guuleysan. Dowladaha Kenya iyo Imaaraadka ma jiro qof ay isku raacsan yihiin laakiin waxay ka siman yihiin aragtida ah in Farmaajo booska baneeyo, halka Qatar iyo Turkiga ay ka siman yihiin Farmaajo sii joogo ama qof kale keensadaan, labadaan dowladoodna waa isku aragti waliba iska war qaba,” ayuu yiri Nuur Shariif, oo ah aqoonyahaan bartay siyaasadda, dalkana xog ogaal u ah. “Muqdisho wax olole ah miyaa ka socda?, ololihii doorashada waxay u weecdeen dibadda mar kastana siyaasi gadaal ay ka riixeyso dowlad kale waxba dalkan uma galo, waan soo aragnay haddana waan aragnaa in Qatar dalkan siday rabto ka yeelaneyso marka Soomaalida uma fiicno sidaan,” ayuu hadalkiisa sii raaciyay Nuur Shariif. Magaalada Muqdisho waxaa soo gaaray wafuud ka socoto dowladaha carabta qaarkood oo taageersan madaxda Soomaaliya ee hadda talada heyso halka mucaaradka qaarkoodna ay dalalkooda ugu tageen. Sidoo kale qaar kamid ah madaxdii hore ee dalka ayaa ku sugan wadamada dariska waxeyna wararka ugu badan sheegayaan in ay kulamo la qaadanayaan madaxda dowladaha ay martida u yihiin si ay ugu guuleestaan doorashada Soomaaliya.

Monday, August 24, 2020

Yaa u Sabab ah Dowlad-burburka

Yaa u Sabab ah Dowlad-burburka iyo Dagid la’aanta Soomaaliya? ( Fadlan Walaal Akhri Qormo Dhab ka Hadal ah oo Arimahaas Iftiimineysa ) Yaa ka dambeeyey burburintii dowladnimadii Soomaalida? Yaa hortaagan in dib loo soo celiyo? Yaa hoosta ka hurinaya dagaalka sokeeye ee aan dhammaadka lahayn sababtiisana la garanayn? Muxuu u dagi la’yahay dalkani halka ay quwadaha Reer Galbeedku wada dajiyeen, dibna u dhiseen dalalka kale ee ku burburaay dagaal sokeeye oo ka qota dheer kan Soomaalida? Yaa fashiliya heshiis kastoo la gaaro iyo dowladdii dib loo yagleelaba? Arrimahaas isku wada xiran, ma waxaa ka masuul ah annaga Soomaalida ah? Ma waxaa hoos ahaan uga shaqaynaya shisheeye naga awood badan oo dantooda ka dhex arkay daagaalka iyo dowladla’aanta? Mise waa labadaba? Jawaabta runta ah waxaa muuqata inay tahay labadaba. Sida ay labadaba u tahay iyo labada dhinac midba qaybta uu ka qaatay hoos ayaan ku faahfaahin doonnaa. ‘Laxiba shillalkay is dhigtaa lagu qalaa’ Waxaa jira muran soo noqnoqda. Dad badan oo Somaali ah ayaa marka ay cidi soo hadal-qaaddo inay jirto gacan shisheeye oo hagardaamo wadda ama cadow dibadeed oo si dadban uga shaqaynaya dhibaatada Soomaalida waxay la soo boodaan ‘Waar Soomaalidu iyadaan dad ahayn ee ma jirto sabab ay cid kale ku bar-tilmaameedsato!”. “Beesha caalamku aad ayay noogu dadaashay ee annagaa wax qabsan kari weyney”. “Eedda annagaa leh ee waxba yaynaan cid kale eedayn”. Ma dhab baa taasi? Maya iyo haa. Waa run inaan annaga Soomaalida ahi leennahay ‘eed’ weyn. Waa run in waxa sida tooska ah u burburiyey dowladnimadii ay yihiin keli-talis, musuqmaasuq, caddaalad-darro, waddaniyadla’aan, sakhrad qabyaaladeed iyo kursi-doon indhala’ oo intaba ay ku kacayeen dad Soomaali ah, Soomaali oo dhan ma ahee masuuliintii siyaasadda. Intaa oo dhan ciddii tilmaantaa been ma sheegin, waana cudurro haddaannaan iska daweyn aannaan dowladnimo hanan karayn. Waxayse dadka badankoodu ka indha la’yihiin laba xaqiiqo oo tan garab-yaal: xaqiiqda koowaad waxay tahay, cudurradaas dhammaantood ma aha wax Soomaalida u gaar ah. Waa cudurro ama cillado ay nala wadaagaan dhammaan dalalka Afrika, dunida Carabta iyo guud ahaanba dunida saddexaad inteeda badan. Dalalkaas oo dhan iyagoo nala wadaaga cudurradaas ayay haddana ka badbaadeen burburka aan ka kici kari la’nahay Waa maxay sababtu? Xaqiiqda labaad, ahna sababta aan u badbaadi weyney: xuma-falkii ay ku kacayeen siyaasiyiin Soomaali ah oo ummaddan hor boodayey dhawr iyo soddonkii sano ee la soo dhaafay, welina ay jiraan qaar halkii ka sii wada, ma ahayn wax aan dhaafsiisnayn soomaalida, balse waxaa ku dhex jirtey oo kaalin weyn ka ciyaaraysey gacan shisheeye (dib baan ka faahfaahin doonnaa). Xuma-falayaasha madax-ku-sheegga ah waxay goor walba ku xiran yihiin shar-wadeen ajnabi ah, si uuna fahmi karin qofka caadiga ah. Taas ayaa ah sababta ugu weyn ee cudurradaasi annaga Soomaalida ah noo dileen dalalkii nala qabeyna u dili waayeen. Dalalkaa kale qudhoodu kama badbaadsana faragalin dibadeed,waxaase kala duwan nooca faragalinta, taas oo ku xiran nooca danaha laga leeyahay dal kasta oo ka duwan dalka kale.Cilladaha Soomaalida ee Burburka Fududeeyey Marka la qodobbeeyo, cudurada iyo cilladaha kor ku xusan waxaa ugu waaweyn kuwa hoos ku taxan: 1) Qabyaalad. 2) Hoggaan-xumo. 3) Caddaalad-darro iyo musuqmaasuq ay caadeysteen siyaasiyiin aan damiir lahayn. Waa saddexda aafo ee qaranimada curyaamiyey, dibindaabyada cadowgana albaabka u ballaqay. 4) Caaddifad indha la’ oo caqliga hawl-gab ka dhigt. 5) Saddexdaa kore oo dilay dareenkii qiirada waddaninimo. 6) Jahli iyo fiira-gaabni ay ugu darantahay tan garwadeenka siyaasadda. 7) Maalin-la-noolnimo – micnaha ku xisaabtanla’aan shalay iyo berri - shalay wixii la soo maray oo aan laga tilmaan-qaadan iyo berri waxa dhici kara oo aan laga gaashaaman ama lagu baraarugsanaan. 8) Xintan iyo xased ( heer qof iyo heer qabiilba) 9) kala dambayn la’aan, taas oo iyada iyo xintanku burburiyaan isku-duubnida ummad ahaaneed, majaxaabiyaanna hoggaanka wanaagsan iyo halyeygii soo bixi lahaa. 10) Xusuus la’aan – “illowsho dhawinaa innagu Soomaaliyeey!” (abwaan Cabdi Muxumud Amiin). 11) U-fiirsila’aan iyo ka-fiirsi la’aan – wax kastaa orod bay nugu dhaafaan indhalaa’nna waan ugu boodnaa. Maskax waan leenahay kamase shaqaysiino. 12) Garan-waa ama dhegweynimo/dhukanaan ay u sabab tahay u-fiirsila’aantu. Ummad caqligeedii safar dheer ku maqanyahay! Tusaale marag u ah labada qodob ee kore (10 & 11), waxaa ilaa maanta la la’yahay wax Soomaali ah oo u fiirsada,dersa, ka dibna fahma riwaayadda ay 25 sano nugu hoosaasinayeen waxa loo yaqaan “international community” Beesha Caalamka. Waa wax la-yaab leh inay muddo ka badan 25 sano Soomaalidu garan kari la’dahay in laga riwaayadaysanayo laguna dul shaxayo, lagu dul taajirayo, laga leeyahay qorshe kale, qorshe liddi ku ah waxa la maqashiinayo. Waxaan faham iyo u-fiirsi u yeelan kari la’nahay in xoogaggan shisheeye (ee ah cidda dhabta ah ee gacanta ku haysa go’aanka siyaasadeed ee Soomaaliya), haddii ay run ka tahay ama daacad ka yihiin waxa ay ku hadlaan oo ah inay Soomaalida ku caawiniyaan inay nabad iyo dowladnimo ku soo noqoto, in hadday taasi run ka tahay waddankan mar hore la dajin kari lahaa sidii loo dajiyey dalalkii naga darraa ee isla xoogaggani ku dajiyeen muddo aad u gaaban. Waxaan wada ogsoonnahay madaxda Soomaalidu inay degdeg u fuliyaan amarrada kaga yimaada beesha caalamka (UN, AU, IGAD, US, iwm) sida marka ay shir ugu yeeraan ama ku amraan inay iska xaadiriyaan waddan dibadda ah. Waxaan kaloo ognahay go’aannada muhiimka ah ee ka soo baxa shirarka Soomaalida inay yihiin wixii ay yeeriyeen xogaggaas dibaddu. Xad waxay gaarsiisan yihiin madaxda ugu sarraysa kii ay doonaan ay ku amraan inuu xilka ka dego, asna uu ku khasbanaado inuu u hoggaansamo (Farmaajo iyo dowladdiisii, Cabdullaahi Yuusuf, Adan Madoobe). Haddaba, sida amarradoodaas oo dhan ay Soomaalidu u fuliso ayaa loo fulin lahaa wax kastoo tallaabooyin ah ee ay amraan in dalka lagu dajiyo, dagaalka lagu joojiyo, dowlad awood leh lagu dhiso. Waqti kuma qaadateen balse xaqiiqda ayaa waxay tahay in ayan doonayn inuu dalkani dego oo ku soo noqdo nabad iyo dowladnimo. Cilladaha kor ku taxan waa ayaandarro na haysata haddaan Soomaali nahay. Waa caqabado curyaamiya dadaalka qaran-dhiska. Ha yeeshee waa qalad in waxa keliyee naga hor-muuqdaa ay noqdaan ceebaha iyo cilladaha aan leenahay. Xilliyada burburka iyo dhibaatada waxaa bata is haaraanka, is-eedaynta iyo is liididda. Marka ay is-biirsadaan taas iyo magac-dilka cadowgaagu si dadban kaaga dhaadhiciyo waxay dishaa ku-kalsoonida naftaada iyo kartida waxqabsigaaga. Waxay kuu hoggaamisaa is-karhid, is-dhiibid iyo quus loo dhinto. Sida ummadaha kale, Soomaalidu waxay leedahay sifooyin aad u wanaagsan oo ka badan kuwaas aan wanaagsanayn ee aan soo tilmaanay. Dunida ma jirto ummad aan cillado lahayn. Qaar naga cillado badan ayaa ka nabad qaba ama ka sara kacay burbur iyo colaad sokeeye. Sababta Soomaalidu u badbaadi weydey ayaa haddaba tan ah: Ducfigeedu waa halkiisee, Waxaa u soo tafa xaytey cadow caynado badan, oo shaarar kala duwan ugu soo hoos gabbaday, oo ka faai’deystey cilladahaas iyaga ah. Sidii aan hore u tibaaxay, ducfigaas ayaa loo adeegsadey si aad u farsamaysan (highly systematic), oo ay Soomaalidu weli fahmi kari la’dahay. Fadlan walaal adigoo mahadsan Share dheh oo la wadaag walaalaha kale si ay u aqriyaan qormadan. Qalinkii: Abdirashid Eid Yaa u Sabab ah Dowlad-burburka

Saturday, August 22, 2020

Qirashaddi JaaJuuska (Spy)

                       
                 
A- Waxaan ahay laba Xiddigle ka tirsan Xaafiiska Bassaaska/ Sirdoonka Itoobiya.
 B-Xilligee ku biirtay ? 
 A- 1999-kii ! 
 B- Xaggee Shaqadaadu u badan tahay ?  
A-Gobollada Jubbooyinka iyo Gedo. 
B- Macnaha Soomaalida dhexdeeda ! 
A- Haah ! 
B-Mushaar ma qaadataa mise Dadka ayaad isaga dhex nooshahay ?
 A- Maya, Weli Mushaar la iima billaabin.
 B- Saa maxaad ku baddalatey inaad Soomaalida Itoobiya u Bassaasto ?
 A- Hadda waxba ma qaato balse midh baan kuu sheegi, Dalkaan Itoobiya ayaa Gacanta ku dhigtay Mustaqbalkana Ninkii ay Itoobiya Wadato ayaawax ka noqonaya.
 B- Ok! laakiin inta riyadaas la gaarayo Waxoogaa Ajar ah ma rajeyneysaa in laguu qoro maaddaama aad si Mutadawac-nimo ah u Shaqaynayso?
 A-Maxaad ula jeedaa ? 
 B-Waxba, balse waa Su'aal meesha gali karta. A- Maya, Ajarha Sheegin. 
B- Haa ! Macnaha waad ogtahay inaad Shaqo aan Sax ahayn haysid ?
 A-Ninyohow Su'aalo badnidaa yaad Adigu u Shaqaysaa ?
 B-Ok Saaxiib, waa inoo mar kale. 
 (Hadda waa #Senotore Aqalka sare ee Baarlamaanka Soomaaliya Xubin buuxda ka ah ! ).

Taariikhdu Iyada Ayaa Isqorta !

Mogadishu ( Badbaado Online)
True History Waxaan Rabaa In Aan U Sheego Madaxweyne Farmaajo IYO Ra;iisul Wasaare Kheyre ARRIN HADDA KA HOR DHACDAY....... Waxaa , Dhacay In Gen. Maxamed Abshir Muse (AUN) Uu Bedalay Seddex Sarkaal Ee Seddex Xidigleyaal ah Ama ( Kabtan.) Waxey 3dii Sarkaal U Tageen Ayagoo Dacwa Ah Sheikh cali Jimcaale (AUN) Oo Wasiir ah. Sheikh Cali Jimcaale , Wuxuu La Hadlay Gen . Maxamed Abshir Muse; In Uu Ka Noqdo Bedelka 3da Sarkaal . . Gen: Maxamed Abshir Muse Waa Ka Diiday Codsigii Sheikh Cali Jimcaale , Wuxuu na Ugu Jawaabay , Arintaan Siyaasad Maahin; Oo Waa; Arrin Boliis Ee Adiga Faraha Kala Bax. Sheikh Cali Jimcaale , Isagoo Careysan Ayuu Abdirizak Xaaji Xuseen (AUN) Oo Ahaa Ra'iisul Wasaarihii Ayuu U Tagay Arrintiina U Sheegay . Abdirizak , Wuxuu Ku Jawaabay  Mana Rabo In Aan Faraha; La Galo Arimmo Boliis; Iyo  Saraakiil. Taliyahooda Bedalaya. Haddaba , Waxaa U Soo Baxday... Sheikh Cali Jimcaale IN Ra;iisul Wasaaraha & Gen Iska War Hayaan Oo Bedelka 3dda Sarkaal Isla Ogyihiin. . Sheikh Cali Jimcaale; Oo Ahaa NIn Aan Gamban Lagana Wada Danbeeyo Ayaa Wuxuu Balad-weyn Uu U Kaxeeyey 43 Xildhibaan Oo Ay Wasiiro Ku Jiraan. Abdirizak , Markii Uu Arrinta Ka War Helay Isagoo Ka Baqaayo Dowladda; In Ay Ka Bur-Burto Ayuu Balad-weyn Uga dabaTagay. Sheikh; Cali Jimcaale Si Uu U Raali Geliyo . Abdirizak , Asagoo Canaananyo; Ayuu U Yeeray GEN. Maxamed Abshir &  MUSE Kunna Amray; In Uu Ka Nogdo Bedelka Sedexdda Sarkaal . Marka  Waxaan Rabaa; M- Farmaajo Iyo Ra'iisul Wasaare Kheyre In Aynaan Sahlanin Qilaafka U Dhexeeya Ayaga IYO Madaxda Maamul Goboleedyadda Aynna; Wada Xalliyaan; Si Aynna Uga; FAA'IIDEYSAn Dowlad DIIDka Ay Ku Shaqeystaan Shisheeyaha, Ee Maanta Somaliya Meel Xun Dhigay. . Waxaa Ayaan_Darro Ahayd In Maalintii BAARLAMAANKa La Furaayey In Aynna Xildhibaanada Aqalka Hoose Shirka Ka Soo WadaQeyb galin Iyo Ayaaddo Xildhibaanada Aqalka-Sare Aynna Shirka Furitaanka Barlamaanka Imaanin . Haddaba , Ma Rabno Saan Horay U Soo Araknay IN Madaxweyn Maamul Goboleed U Yeero Kuna Amro Xildhibaanadiisa Labada Aqal In Ay Shir Iskugu Yimaadaan Gobaladoodda Si Ay Uga Wada Arrinsadaan Dowladda Dhexe. Waxaan Ka Codsanayaa Madaxda Dowladda Federalka IYO Madaxda Maamul Goboleedyadda IN Leysla SHaqeeyo , Leysk Calool Samaad EE Fadlan Yaan DibLa Noo Celinin ♧

Soo Nognogshadda Elite ka Puntland

           


Sida Dastuurka Puntland ku qoran waxaa la filayay in deegaanka Puntland ka dhacdo doorashada Baarlamaanka iyo Madaxweynaha 2019. Balse Madaxweyne Cabdiwali Gaas kadib markuu Arkay. markuu ogaaday dhamaan Odey dhaqameedka, siyaasiyiinta, guud ahaan shacabka reer Puntland in aysan dooraneyn mar labaad Cabdiwali Gaas wuxuu go'aansaday, sedaxdaan qodob ee soo socda. 1- in kalfadhigii ugu danbeeya barlamaanka Puntland  waqtigiisu dhamaaday,in uusan qab soomin 25/10/18  gudigga khilaafaadka doorashada in aanan la magacaabin. 2- in moojaddo siyaasadeed la furro islamarkaana Magaala Madaxda Puntland ee Garoowe laga dhigo goob marti galisa duufaano siyaasadeed oo xasaasi ah,taasoo uu ka damacsan yahay Madaxweyne Cabdiwali Gaas, boor isku qaris iyo raad-dhumis doorashada 2019.3-in Dagaal ku dhufo oo ka dhaqaaq ahi laga bilaabo aaga Takuraq ay isku hor fadhiyaan labada ciidan ee kala matalla Puntland iyo Somaliland.

cabdiwali Cali Gaas wuxuu Puntland ka doorbidey hamigiisa siyaasadeed ee u qaaska ah reer Puntland ha ogaadeen.

Sababtii ciidanka ajnabiga ay guriga Aadan Cadde u weerareen oo la ogaaday




Sababtii ciidanka ajnabiga ay guriga Aadan Cadde u weerareen oo la ogaaday

Janaale ( Online) – Ciidamada Mareykanka iyo kuwa Soomaalida ee dhowaan weerarka ku qaaday guriga madaxweynihii hore ee Soomaaliya Aadan Cabdulle Cusmaan ee degmada Janaale, ayaa sidaas sameeyey kadib markii la siiyey warbixin sirdoon oo qaldan, sida saraakiil Soomaali ah ay sheegeen.
Ciidamada Soomaalida iyo kuwa ajnabiga ayaa guriga Aadan Cadde weeraray xilli saq-dhexe ah 4-tii bishan, waxayna kala baxeen saddex wiil oo da’doodu u dhaxeyso 15 illaa 20, sida ay sheegeen qoyska madaxweynihii hore. Halka ay jiraan saddexda wiil ayaan ilaaa hadda la ogeyn.
Sarkaal ka tirsan sirdoonka Soomaaliya, oo si toos ah wax uga ogaa howlgalkan ayaa yiri “Waxaa nala siiyey warbixin sirdoon oo been abuur ahayd ka hor weerarka guriga Aadan Cadde, iyada ayaana ku dhaqaaqnay.
“Ciidamada Mareykanka ma aysan aqoon goobta weerarka iyo gurigaba, waxayna isku halleeyeen warbixin sirdoon oo been abuur ah, oo ay bixiyeen jaajuusiin deegaanka ka howlgala, kuwaas oo laga yaabo in mararka qaar ay qabyaalad darteed been u sheegaan” ayuu yiri sarkaalka oo la hadlay wargeyska The Guardian.
Sarkala kale oo sirdoon oo inta badan la shaqeeya ciidamada gaarka ah ee Mareykanka ayaa sheegay in inta badan ay dhacaan qaladaad ka dhasha been ay sheegaan jaajuusiin aan la isku haleyn karin.
Major Karl Weist, oo ah afhayeenka taliska dhexe ee ciidamada Mareykanka ee Afrika ee AFRICOM ayaa xaqijiyey in ciidamada Mareykanka oo caawinaya kuwa Soomaalida ay howlgalka fuliyeen habeenkii afarta bisha September, 2018.
“Waxaa naloo sheegay in weerarka lagu beegsanayey shabakad Al-Shabaab oo qaraxyada sameysa, anaga waxaan taageereynay kaliya ciidamada Soomaaliya” ayuu yiri..!!

Friday, March 27, 2020

Maxay Bosaso U Baahan Tahay Oo Aan Weli La Fahmin :



               

Maxay Bosaso U Baahan Tahay Oo Aan Weli La Fahmin :____

Magaalada Bosaso Waa Magaalo Fac Weyn Dhinac Xadaarad Iyo Weliba Dhinac Dhaqaale Anagoo Og Bosaso Kaalin Ahaan Halka Ay Kaga Jirto Magaalooyinka Puntland Ahmiyada Gaarga Ah Ay Leedahay Magaaldaas Oo Ay Ugu Fadhido Dhamaan Dowlada Puntland Iyo Shacabkeedaba .

Bosaso Maantay Waxay Baahi Weyn U Qabtaa Shacab Hanta Qiimaheeda Oo Dhinac Ah Iyo Maamul Wanaagsan Oo Daacadnimo Ku Shaqeeya .

Gudoomihayaha Gobolka Waa Madaxweynaha Gobolka Bari Halka Ay Sarta Ka Quruntay Waa Hogaanka Maamulka Gobolka Oo Gabi Ahaanba Ku Fashilmay In Uu Xakameeyo Wax Alaale Iyo Wixii Ka Xiriiray Gobolkaas .

Duqa Magaalda Waajibaadka Saaran Ee Hormarineed Ee Degmada Waa Mid Aan Kaalinteeda Si Wanaagsn U Muuqan Waxayna Ka Mid Tahay Mid Ka Mid Ah Ayaandarooyinka Ay Waajahayso Magaalda Bosaso .

Bosaso Nasiib Uma Helin Inay Hesho Taliye Qeybeed Hanta Amaanka Magaalada Iyo Taliyaal Xabsiyeedyo Guta Waajibaadkooda Amni Anagoo Og In Ay Bosaso Leedahay 16 Xabsi Oo Hoos Taga Taliyaha Qeybta Ee Magaalda Bosaso .

Isku Soo Wada Duuboow Bosaso Waxay Ku Jirtaa Dib U Gurasho Hormarineed Waxaad Maqlaysaa Maalinkasta Xafiis Baa Laga Raray Oo Magaalo Hebel Baa Loo Raray Hay'adihii Oo Dhamaantood Faaruqiyey Magaalda Iyo Dhamaan Shirkadihii Bud Dhiga U Ahaa Maalgashiga Magaalda .

Waxaan Qabaa Bosaso haday Hesho Gudoomiye Gobol Oo Shaqadiisa U Guta Si Wanaagsan In Xal Laga Gaari Karo Dhibaatooyinka Ka Taagan Magaalda bosaso .

Dowlada Cusub Waxaa Looga Fadhiyaa In Ay Bosaso Waqti Fiican Siiso Si Xal Looga Gaaro Waxay Bosaso Tabanayso .

Saturday, March 21, 2020

Alaa-mahad leh


Xigasho: Dahir.M

Coronavirus. Fuustada saliida qiimaha in ka yar $24. Saudi, dhulkuu dhigayaa
In amar lagala qaato & ismaqalkii baa adkaaday aduunka. Wadanka Jermany, oo hadlaya baa Uganda, ka daba hadleysaa. Dhaqaalaha, aduunka dhulkuu galayaa (recession) wadamaduna waa kala harayaan.- sida loo gala dhaqaala badan yahay. Hadii, laysa sii maqli waayana SECOND coronavirus, kaasaa lagu sii kala harayaa. Dagalku, waa wajiyo badan yahay. Coronovirus, waa la abuuray; kuwii abuureyna ujeedooyin badan bey ka leeyihiin.
Alaa-mahad leh
!

Caabuqa Coronavirus Maxaa Nagu Haboon


                         

Marka laga yimaado dadaallada kale ee is

ilaalinta, khubarada badankood wexey qabaan caabuqa coronavirus waxaa ka adag biyaha la cabbo. 10kii daqiiqaba in biyo la cabbo iyo inaan la oggolaan iney dhuunta qallasho ayaa ah qaab si weyn looga hortagi karo caabuqa. Biyaha wexey cudurka ka hor istaagayaan inuu u gudbo sambabbada wexeyna Viruska Coronavirus u gudbinayaan caloosha oo uu xaadir ku yahay acid dilaya. Ilaahey qudraddiisa badanaa. Walaal biyo cabiidda aad u badso, Haddaad helli kato inta aad soo jeedid 10kii daqiiqaba dhuuntaada qooy. Allah na badbaadiyo. Aamiin

Tuesday, February 25, 2020

ninkaas inuunan u Hadlin hababka macaashka loo raadiyo !


                                 


maxamuud Xayir Ibrahim, ayaa ka soo jeeda Degmada Qandala iyo Carmo ee gobolka Bari, 4.5 ayuu kaga mid noqday golaha wasiirada Somalia.
Waa edeb daro in nin masuul ah ku Xad gudbo Dad muwaadiniyiin ah yiraahdo
Ma fahmin su’aashii ujeedada lahayd ee leegu Waydiiyey Afka Maymayga,

Nin ku yimid jago Ey lahaayeen Jifi Weynta "Ali.Saleymaan" ee siyaasaddiisu ka billaabatay Maalintii uu jagada Rugta Ganacsiga PuntLand Gabtay, aqoontiisuna aheyd Ganacsiga, waan Dareemi karaa in uu Jahwareer ka qaadi karo Jihada saxda ah ee Siyaasadda ka jiri karto.

Shalay isagoo"Rugta Ganacsiga ";la isugu daray Jago wasiir ku xigeenka Iyo Wasiiru dowlo Maliyadda ay ku difaacaan xilka uu ku Matalayay.
Waan u garaabayaa walaalkeey, waana dareemi Karaa marka uu rabo in makarafoon cod dheer Leh gacanta ku qabsado sida uu uga wal walo Hadalkiisa inta uu u gooyin karo.

Waxaan aad u dareemayaa in uu yahay shakhsi Aanan ka ganban wax kasta oo mudan in laga Xishoodo iyo in laga fikiro xushmada ay mudan Yihiin qabaa,illadda Somaliyeed Iyo Xushmadda Ey leeyihiin Raxanweyn  "Southwest " Shacabka “May-ga”

Stresska uu qabo waa jiraa, wuxuuna ka hadla Wax uusan aqoonteeda laheyn.
Marka waxaan leeyahay walaalkeey in ay kala Duwan yihiin Wuxuu soo bartay iyo midda ah Siyaasadda Karaamada ay leedahay.

Waxaan ugu baaqayaa ninkaas inuunan u Hadlin hababka macaashka loo raadiyo.

 ✔ Halkaan ka Dhageyso
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=1988816811183749&id=1344930688905701&sfnsn=m.o

Wednesday, February 12, 2020

ROME HELPED RUIN SOMALIA

     

ROME HELPED RUIN SOMALIA
By Wolfgang Achtner January 24, 1993
ROME --
The agony of Somalia has its roots in the endemic political corruption of Italy. Throughout the 1980s, Italian politicians and businessmen used the country, once a colony of Italy's, as a playground for huge construction projects that either did little to help the local population or actually disrupted and damaged Somalian society.

"Italy is definitely responsible for the tribal warfare and the genocide in Somalia," says Francesco Rutelli, a congressman for the environmentalist Green Party, which has played a leading role in exposing what has become a scandal in Italy. The United States, while not deeply involved in Somalia, was well aware of what was going on. Two U.S. ambassadors to Rome, Maxwell Rabb III and Peter Secchia, relayed Washington's approval of Italian policy in the Horn of Africa in the late 1980s, according to Western diplomats and Italian officials.

The reality of Italy's cynical role in Somalia is clear from documents made available to Parliament by the Italian Foreign Ministry. They show that Italy sponsored 114 projects in Somalia between 1981 and 1990, spending more than a billion dollars. With few exceptions (such as a vaccination program carried out by non-government organizations), the Italian ventures were absurd and wasteful.


Approximately $250 million was spent on the Garoe-Bosaso road that stretches 450 kilometers across barren desert, crossed only by nomads on foot. More than $40 million was spent to build a brand new hospital equipped with sophisticated machinery and operating rooms, in Corioley, south of Mogadishu. Since the Somalis were unable to run it, the hospital was allowed to fall to pieces. The Italian government paid about $95 million for a fertilizer plant in Mogadishu that never became operational. The Italians even established a University of Somalia -- despite the fact that 98 percent of the population is illiterate. The Italian professors received salaries between $16,000 and $20,000 per month.

"If you consider that from 1981 to 1990 Italian aid to Somalia was almost equal to 50 percent of the country's {Somalia's} GNP and that for years Italy was the major donor of aid to Somalia," says Rutelli, "it's easy to see what a negative influence we had and just how great our reponsibilities are."

Piero Ugolini, a Florentine agronomist who worked for the technical cooperation unit of the Italian Embassy in Mogadishu from 1986 to 1990, says that a majority of Italian cooperation projects were carried out without considering their effects on the local populations. The result, he says, were increasing social tensions that led to the civil war.


In February 1988, for example, Italy donated more than $4 million to set up a joint venture company that would buy cattle and sheep from the pastoral populations. The animals were fattened and exported to provide the Somali government with a source of hard currency. One year later, Siad Barre sold 3,500 head of cattle to the Yemeni army, in exchange for weapons used to fight his rivals, according to Ugolini.

"The Italian aid program was used to exploit the pastoral populations and to support a regime that did nothing to promote internal development and was responsible for the death of many of its own people," Ugolini says.

Ugolini points out that the Italian authorities failed to discourage the use of what he calls "the modern equivalent of slavery" at the former "Duca degli Abruzzi" farm in Johar. More than 3,000 people were employed every year at the farm; most of them came from a prison located in the midst of the sugar plantation. Other workers were "hired" after lists were drawn up during meetings between the director of the farm, the political police, the leaders of nearby villages and the unions. The average pay was between 500 and 700 lira per day, about 50 cents.


Behind these misbegotten projects lay old-fashioned corruption. The Italian construction and engineering companies who were awarded lucrative contracts for the projects provided kickbacks to the political class in Rome and local politicians. The Italian taxpayer footed the bill.

Control over the aid and development projects was shared by all the political parties in exactly the same way that all jobs in the vast public and semi-public sector were divided up. Ethiopia, another former Italian colony in the Horn of Africa, was awarded to the Christian Democrats. The Socialist party got Somalia.

The Socialists' long affair with Siad Barre had its roots in the early 1970s, when the future dictator had embraced socialism and vowed to carry out a revolutionary transformation of the Somali pastoral society. At first, Barre was embraced by the Italian Communist Party. Party officials, leftist intellectuals and sympathetic businessmen all frequented Somalia. But this flirtation ended abruptly in the first months of 1978, after Barre attempted to grab the Ogaden region from Ethiopia. The Somali invasion ended in defeat and humiliation. Barre broke off with Moscow and renounced "scientific Socialism."


In October 1978, the Italy-Somali Chamber of Commerce opened in Milan, the first act of a new political alliance between the Somali Socialist Revolutionary Party and the Italian Socialist Party. The party's new leader, Bettino Craxi, was seeking to make the Socialists a force to be reckoned with. His brother-in-law, Paolo Pillitteri, was the president of the Chamber. Many of the Italian-sponsored construction projects in Somalia in the 1980s were brokered by the Chamber.

Kickbacks became a routine part of doing business through the Chamber, according to a lawsuit filed against Craxi and Pillitteri in the spring of 1989. Gen. Mohamed Farah Aidid, a former aide to Siad Barre, alleged in the suit that the Socialists had promised him and another Somali official a "50-50 split" of the 10 percent commission on all deals settled through the Chamber. The two Somalis claimed they were owed billions of lira. A civil court in Milan dismissed the case, ruling that it was impossible to confirm the existence of an agreement to split the kickbacks without any written evidence. Aidid, whose name means "he who doesn't tolerate insults," is one of the two most powerful warlords in Somalia. Not surprisingly, he protested loudly when Italian troops returned to Somalia last December as part of Operation Restore Hope.

The corrupt relationship between the Italians and Barre, which began in 1978, flourished after 1983 when Craxi became prime minister. The Socialists flooded Somalia with millions of dollars in aid. Siad Barre obtained arms, military advisers and trainers for his armed forces.


In September 1985, Craxi became the first Italian prime minister to make an official visit to Somalia, and he promised Siad Barre aid worth approximately $450 million over the next two years. Barre returned the visit and twice came to Rome, where he was received with all honors in 1986 and 1987. When Italian President Francesco Cossiga received the Somali dictator at the presidential palace in 1987, he congratulated Siad Barre, who had just been "re-elected" president with over 99 percent of the vote.

On the Somali side, all the money was allegedly handled by Barre's eldest son, 48-year-old colonel Hassan Mohammed Siad, who had an apartment in the Hotel Raphael in Rome -- the same hotel where Craxi had his permanent residence in the Italian capital. During these years, many members of the Barre family (the dictator had five wives and at least 30 children) acquired property and bank accounts in Switzerland. On the Italian side, the list of beneficiaries reads like a who's who of major construction, engineering and communications firms.

By the late 1980s, the Italian government had lost touch with reality in Somalia. "We obviously had no idea of what was going on in Somalia and until the very last moment we tried to save Siad Barre," says Francesco Rutelli.


In May 1988, rising dissatisfaction with Siad Barre's regime led to rebellion in northern Somalia. The dictator crushed the revolt by destroying three cities; 15,000 people died. Back in Rome, opposition politicians demanded an end to the cooperation with Somalia and were rebuffed. Detailed reports of tortures and atrocities committed by the Barre government, released by Amnesty International, had no effect on the Italian government. Rome maintained cordial relations with Siad Barre after the assassination of the bishop of Mogadishu, Salvatore Colombo, in July 1989, and even after an Italian biologist was beaten to death in the headquarters of the Somali secret services in June 1990. When members of the opposition complained in Parliament that Italy was supporting dictatorships, Socialist Foreign Minister Gianni De Michelis answered: "If we were to abandon all those states run by dictators in Africa there would be no one left to cooperate with."

Italy lost its final chance to win back some friends in Somalia when, just before Siad Barre was forced to flee Mogadishu in January 1991, Foreign Minister De Michelis tried to convince representatives of the rebel movements in Rome that a new political scenario must include the former dictator.

The tragedy of Italian involvement in Somalia, according to Rutelli and others, is that Italy was in a position thoughout the 1980s to put enormous pressure on Siad Barre and force him to change his ways. But every time he and the Greens called on the government to link the concession of Italian aid in Somalia to human rights and reforms, they were rebuffed by the powerful interests around Craxi.


Now Craxi and Pillitteri are at the center of a huge corruption scandal in Milan. Investigating magistrates claim that the Socialist Party in Milan orchestrated a huge web of corruption and kickbacks paid to local officials, belonging to almost all the political parties, in exchange for lucrative public contracts. The magistrates have asked Parliament to lift the Socialist leader's immunity from prosecution. More than 90 politicians and businessmen, many of them with close personal ties to Craxi, have been arrested, and a number of major construction companies like Cogefar and Lodigiani, which carried out some of the biggest jobs in Somalia, have also been implicated.

In Somalia, the total breakdown of civil order after Siad Barre's departure forced humanitarian agencies to withdraw and prompted the United Nations to call for U.S. intervention. When the U.S troops arrived via boat in the harbor of Mogadishu, they unknowingly